Wij denken van niet! Met verbetering van de integratie tussen onderwijs en zorg kunnen we bijdragen aan betere kansen voor onze jeugd. We moeten dus beginnen bij onszelf! Daarom spraken we (professionals uit gemeenten, jeugdhulp en onderwijs) op 13 januari met elkaar op de conferentie van Karakter: “Impactvol werken aan preventie en mentale veerkracht”.

In de ochtend werden we geinspireerd met interessante lezingen over waar  goede preventie zich op richt en wat werkt. In de middag was het onze beurt om op uitnodiging van Karakter een workshop te geven vanuit de neuropsychologie: hoe zorgen we voor een gezonde breinontwikkeling van jonge kinderen? Een brein waarmee kinderen zichzelf leren sturen, zich kunnen concentreren op school of emoties leren hanteren? De aanwezigen in de zaal hebben ervaren hoe moeilijk het soms is om je op de juiste informatie te focussen. Maar zij zagen ook hoe eenvoudig sommige ontwikkelingsvoorwaarden door leerkrachten of ouders zelf te verbeteren zijn!

Denkkracht toonde deze workshop voorbeelden uit interventie Plons: eenPreventieve LeerlingOndersteuning vanuit het Neuropsychologisch Specialisme dat zij hebben ontwikkeld in samenwerking met het onderwijsveld. Waarom het preventief werkt? Het laat ouders, leerkrachten en kinderen op praktische manier samenwerken. Plons benut en versterkt ieders al aanwezige capaciteiten en laat die op elkaar aansluiten.

Wij kregen veel positieve reacties en verzoeken om de exacte inhoud van de hele interventie Plons te delen. Dat gaan we doen! Dit voorjaar komt Plons voor iedereen kosteloos beschikbaar; een handleiding met exacte beschrijving van iedere stap en alle materialen die nodig zijn. Volg onze socials om hiervan op de hoogte te blijven!

Op 07 december promoveerde collega Kim van de Loo op haar onderzoek getiteld ‘Cognitive functioning and mental health in children and adults with a Mitochondrial Disease’. Een mitochondriële ziekte, ook wel energiestofwisselingsziekte genoemd, is een zeldzame, erfelijke ziekte die progressief is. Door afwijkend functioneren van de mitochondriën ontstaat er een energietekort in de cel. Hierdoor ontstaan er vaak problemen in organen met een hoge energiebehoefte, zoals de hersenen en de spieren. De klachten, de ernst en het beloop verschillen per patiënt. Het proefschrift van Kim laat zien dat ook het cognitief functioneren (waaronder de aandacht) en het mentaal functioneren (onder andere de stemming) vaak aangedaan zijn. De resultaten van dit onderzoek laten een wisselwerking zien tussen de ernst van de ziekte en problemen met het cognitief en mentaal functioneren. Dit heeft een belangrijke invloed op de kwaliteit van leven. Daarom is het belangrijk om zowel het cognitief en mentaal functioneren, alsook de kwaliteit van leven van patiënten met een mitochondriële ziekte in de zorg systematisch te volgen en mee te nemen als uitkomst van wetenschappelijk onderzoek, zoals klinische trials.

Het proefschrift getiteld ‘‘Cognitive functioning and mental health in children and adults with a Mitochondrial Disease’ is digitaal te lezen via: https://repository.ubn.ru.nl/handle/2066/283063

Denkkracht @ Conferentie: Impactvol werken aan preventie en mentale veerkracht

Minder kinderen en jongeren die jeugdhulp nodig hebben: het lijkt een utopie in de realiteit van een almaar toenemende vraag. Hoe is deze beweging te keren? Een sociaal culturele verandering is noodzakelijk waarbij preventie en normalisatie essentieel zijn. Tijdens de conferentie op 13 januari 2023, georganiseerd door Karakter kinder- en jeugdpsychiatrie, staat kennisdeling, verbinding en integratie tussen de sociaalmaatschappelijke velden centraal en worden er praktische handvatten aangereikt voor onderwijs, jeugdhulp en gemeenten. 

De ochtend van deze conferentie staat in het teken van nieuwe ontwikkelingen en kennis op het gebied van mentale veerkracht en preventie. Het middagprogramma bestaat uit praktijkgerichte deelsessies. Namens Denkkracht spreken Dorith Merkx en Dorine Slaats-Willemse over  'De inclusieve leeromgeving: een visie en aanpak vanuit de neuropsychologie':

Om tot inclusiever onderwijs te komen, liggen er kansen in het tijdig signaleren en interveniëren in de klas. Dit zou plaats moeten vinden vóórdat leerlingen zichtbare leerachterstanden, gedrags- of emotionele problemen laten zien.
Een aanpak in groep 3, gericht op zelfregulatievaardigheden bij jonge leerlingen kan helpend zijn voor leerling en leerkracht. Zelfregulatie speelt een belangrijke rol in het leervermogen en in de werkhouding. Door te focussen op zwaktes én sterktes in zelfregulatie komen ontwikkelingsmogelijkheden van een leerling centraal te staan, in plaats van de problemen zoals geclassificeerd in stoornissen.
In deze workshop nemen we je mee in de wondere wereld van de neuropsychologie en in onze visie op preventie vanuit het versterken van zelfregulatievaardigheden bij jonge kinderen binnen de schoolse setting. Ook ga je actief aan de slag met de door Denkkracht ontwikkelde interventie gericht op de werkhouding en zelfregulatievaardigheden van jonge leerlingen.

Aanmelden of meer informatie? Bekijk de website van Karakter via: https://www.karakter.com/impactvol-werken-aan-preventie-en-mentale-veerkracht

Op dinsdag 6 september verscheen een artikel in het AD over drugsgebruik onder studenten, prestatiedruk en de campagne 'Waar trek jij de lijn?' geïnitieerd door de U.V.S.V./N.V.V.S.U. In het artikel pleit Prof. dr. Dorine Slaats voor preventie gericht op het weerbaarder en veerkrachtiger maken van de jeugd, zodat zij hun eigen grenzen maar ook eigen krachten leren kennen en betere keuzes maken.

Op vrijdag 7 oktober 2022 is het weer zover: het Pearson Jaarcongres! Ook dit jaar vindt het geaccrediteerde congres online plaats met als thema "Intelligentie en Diagnostiek". Tijdens dit congres zal Prof. dr. Dorine Slaats-Willemse spreken over 'Neuropsychologische diagnostiek: integratief beeld van het kind'.  In de sessie van Dorine passeren verschillende neuropsychologische tests de revue en wordt besproken hoe de uitkomsten ervan bijdragen aan het totaalbeeld van het kind. Aan de hand van een aantal diagnostische testmaterialen zal een beeld verkregen worden de capaciteiten van het kind, aanvullend zal ook verteld worden hoe men zicht kan krijgen op de executieve functies van het kind om zo het totaalbeeld compleet te maken. Dorine zal voorts het Dialoogmodel behandelen, hetgeen als kapstok kan worden gebruikt om het kind met zijn/haar problemen te plaatsen in de eigen context.

Bekijk het volleidge programma via: https://www.pearsonclinical.nl/jaarcongres2022#programma

Amsterdam, 01-04-2022                                                                                                                                         

Dr. Dorine Slaats-Willemse is per 1 april 2022 benoemd tot bijzonder hoogleraar psychologie aan de Faculteit Gedrags- en Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU).

De bijzondere leerstoel is ingesteld door de Stichting Wetenschapsbevordering Klinisch psycholoog en Klinisch neuropsycholoog (Stichting WKK) in samenspraak met de twee beroepsverenigingen voor klinisch (neuro)psychologen, het NIP en de NVGzP. Nauw betrokken bij de totstandkoming van de leerstoel en uitvoering van de leeropdracht zijn Denkkracht, centrum voor neuropsychologische expertise, en Karakter kinder- en jeugdpsychiatrie.

De titel van de bijzondere leerstoel is “klinische kinderneuropsychologie in het bijzonder ten behoeve van de wetenschappelijke ontwikkeling van de specialistische klinisch psychologische en klinisch neuropsychologische beroepsbeoefening.”

Dorine Slaats voelt zich zeer vereerd dat ze deze leerstoel mag bekleden: “Ik zie ernaar uit de verbinding te verstevigen tussen de wetenschap en klinische praktijk in het psychologisch werkveld en in het bijzonder in de klinische kinderneuropsychologie. Samen met collega’s wil ik mij inspannen om de zorg voor patiënten met complexe ontwikkelingsstoornissen -van jong tot oud- te verbeteren, de mentale gezondheid te bevorderen (preventie) en jeugdzorg en onderwijs beter met elkaar te verbinden.”

Over Dorine Slaats-Willemse

Prof. dr. Dorine Slaats-Willemse is klinisch neuropsycholoog, directeur behandelzaken van Denkkracht, en senior onderzoeker en praktijkopleider voor de specialistische psychologenopleidingen bij Karakter en Denkkracht. Zij is gespecialiseerd in de neuropsychologische diagnostiek en behandeling van kinderen met complexe ontwikkelingsstoornissen op het snijvlak van psychiatrie, neurologie en kindergeneeskunde. Haar specifieke interesse en focus in het wetenschappelijk onderzoek liggen op het gebied van aandacht- en executieve functies, ook in relatie tot preventie van schooluitval.

Over Stichting WKK

Stichting WKK heeft als doel de wetenschappelijkheid van de twee specialismen Klinisch psycholoog en Klinisch neuropsycholoog te bevorderen. Het organiseert congressen en beheert een Wetenschapsfonds waaruit diverse wetenschappelijke activiteiten worden bekostigd, waaronder deze bijzondere leerstoel.

De leerstoel staat onder toezicht van een College van Curatoren, bestaande uit prof. dr. A. van Straten (VU), prof. dr. L. Krabbendam (VU) en prof. dr. A de Keijser (stichting WKK).

Voor meer informatie

www.stichtingwkk.nl

www.vu.nl

www.karakter.com

www.denkkracht.com

In samenwerking met RCSW verzorgt Denkkracht op 27 september en 7 oktober 2022 de cursus ‘Neuropsychologische Diagnostiek bij Kinderen en Jongeren’. Wil je in korte tijd je kennis en handelingsvaardigheden binnen de neuropsychologische diagnostiek en behandeling van kinderen vergroten? Schrijf je dan in voor deze tweedaagse bootcamp!

𝘋𝘦 𝘤𝘶𝘳𝘴𝘶𝘴 𝘕𝘦𝘶𝘳𝘰𝘱𝘴𝘺𝘤𝘩𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘋𝘪𝘢𝘨𝘯𝘰𝘴𝘵𝘪𝘦𝘬 𝘣𝘪𝘫 𝘒𝘪𝘯𝘥𝘦𝘳𝘦𝘯 𝘦𝘯 𝘑𝘦𝘶𝘨𝘥𝘪𝘨𝘦𝘯 𝘷𝘦𝘳𝘴𝘵𝘦𝘳𝘬𝘵 𝘫𝘦 𝘥𝘪𝘢𝘨𝘯𝘰𝘴𝘵𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘷𝘢𝘢𝘳𝘥𝘪𝘨𝘩𝘦𝘥𝘦𝘯. 𝘑𝘦 𝘣𝘳𝘦𝘯𝘨𝘵 𝘫𝘰𝘶𝘸 𝘯𝘦𝘶𝘳𝘰𝘱𝘴𝘺𝘤𝘩𝘰𝘭𝘰𝘨𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘬𝘦𝘯𝘯𝘪𝘴 𝘦𝘤𝘩𝘵 𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘦𝘦𝘯 𝘩𝘰𝘨𝘦𝘳 𝘯𝘪𝘷𝘦𝘢𝘶.

In de bootcamp Neuropsychologische Diagnostiek bij Kinderen en Jeugdigen leer je alles over de bijzondere breinen van kinderen. Je krijgt inzicht in de cognitieve en sociaal-emotionele beperkingen van een kind. Hoe werken de hersenen bij kinderen met leerproblemen, ADHD, autisme en andere hersenaandoeningen? Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen in de neuropsychologische diagnostiek? En hoe breng je de neurocognitieve sterktes en zwaktes in beeld bij kinderen met leerproblemen, ADHD, autisme en andere hersenaandoeningen?

Dr. Anja Vinck PhD, Renée Welling en dr. Dorine Slaats-Willemse, PhD houden zich bezig met deze vragen in de postacademische cursus Neuropsychologische Diagnostiek. Zij maken kennis en expertise in de klinische kinderneuropsychologie toegankelijk. Wil jij kinderen met leerproblemen, ADHD, ASS of andere hersenaandoeningen de juiste hulp bieden? En wil je kennis opdoen over leer-en cognitieve problemen, ADHD, autisme en andere hersenaandoeningen? Dan is de postacademische cursus Neuropsychologische diagnostiek bij Kinderen en Jeugdigen echt iets voor jou!

Ben jij in het bezit van een hbo of universitair (bachelor of master) diploma? En ben je werkzaam binnen de jeugd-GGZ, het ziekenhuis, de revalidatiegeneeskunde of het onderwijs? Schrijf je dan nu in voor de postacademische cursus Neuropsychologische diagnostiek: https://www.rcsw.nl/bij-en-nascholing/aanbod/neuropsychologische-diagnostiek-bij-kinderen-en-jeugdigen-0

In preventieproject Schoolslag ontwikkelen wij, in samenwerking met basisscholen, een Richtlijn om beginnende werkhoudingsproblemen in groep 3 te signaleren en aan te pakken. De Richtlijn is bedoeld voor leerkrachten en intern begeleiders, om hen handvatten te geven voor een gerichte aanpak van werkhoudingsproblemen. Werkhoudingsproblemen bij jonge kinderen - zoals zwaktes in de concentratie, planningsvaardigheden en het overzicht - zijn vaak voorlopers van leerachterstanden en psychiatrische problematiek. Vroegtijdige signalering en een gerichte aanpak in de klas kan het ontstaan van leerachterstanden, psychiatrische problemen én schooluitval mogelijk voorkomen. Daarom ontwikkelen wij met kennis uit de neurowetenschappen een Richtlijn inclusief neuropsychologische interventie die binnen de school wordt uitgevoerd. Binnenkort starten we met een nieuwe Pilot! 

Denkkracht opent per 8 november aanstaande een nieuwe locatie op Business Center Delta te Arnhem. Reden om deze stap te nemen is om de dienstverlening in en rond de jeugdzorgregio Centraal Gelderland te verbeteren. Met deze nieuwe locatie zijn wij beter bereikbaar voor kinderen en hun ouders.

Op dit moment wordt er door verschillende aannemers hard gewerkt om deze locatie aan te passen aan de behoefte en wensen van patienten, ouders en natuurlijk de medewerkers van Denkkracht. Er ontstaat een prachtige locatie die met haar uitstraling passend is voor ons expertisecentrum.

Vanaf 8 november zijn er dus twee Denkkracht- locaties: Onze huidige locatie aan de Reinier Postlaan 12 in Nijmegen én locatie Arnhem aan de Delta 1A. Op beide locaties zal onze neuropsychologische expertise op het gebied van diagnostiek, advies, training en behandeling beschikbaar zijn. Meer informatie over Denkkracht is op onze website www.denkkracht.com te vinden.

Voor vragen over onze locaties en onze dienstverlening kunt u contact opnemen via:

e-mail:             

telefoon:          024-351 2221

Twee weken geleden verscheen het boek ‘Autisme bij kinderen – signalering, diagnostiek en behandeling’. Collega’s Dorith Merkx en Dorine Slaats hebben bijdrage geleverd aan het hoofdstuk ‘Begeleiden in het onderwijs’. Daarnaast heeft Dorine meegeschreven aan het hoofdstuk ‘Van (vroeg)herkenning naar diagnostisch profiel’. Het traject van hulpvraag naar diagnostisch profiel en classificatie als basis voor interventie wordt hierin beschreven. Hierbij worden vaste onderdelen van de diagnostiek toegelicht, evenals de aanvullende onderzoeken zoals intelligentie- en neuropsychologisch onderzoek en gezins- en schoolonderzoek. Het doel is om samen met kind en gezin te komen tot een brede diagnostische beschrijving van het kind. De diagnostische beschrijving vormt de basis voor een bij het kind en zijn omgeving passend interventieplan.

Kinderen met autisme hebben vaak ondersteuning nodig op school. De behoefte daaraan verschilt en heeft enerzijds te maken met kenmerken van het kind en anderzijds met de mate waarin een ondersteunende omgeving aanwezig is. Een voorwaarde voor passend onderwijs aan deze leerlingen is dat het autisme wordt herkend en dat er maatwerk wordt geboden in een educatief partnerschap met ouders. Aanpassingen die een schoolomgeving veiliger en duidelijker maken, zijn vaak eenvoudig te realiseren en hebben een positieve werking op het didactisch leren, het sociale gedrag en het welzijn van het kind. Als gedrag complex is of de ondersteuningsbehoefte te groot, kan gespecialiseerd onderwijs aangevraagd worden. Daarbij kan behandeling en ondersteuning van gespecialiseerde expertisecentra helpend zijn. Ze bespreken aspecten die belangrijk zijn voor het functioneren van het kind met autisme op school en mogelijkheden voor ondersteuning.

Onlangs verscheen de herziene versie van het handboek Kinderrevalidatie. Collega dr. Anja Vinck heeft bijdrage geleverd aan de revisie van het hoofdstuk ‘Spina bifida’. Het boek Kinderrevalidatie beschrijft het complexe werkveld van de kinderrevalidatie, waarin men zich ten doel stelt om het functioneren van kinderen en jongeren met beperkingen in mobiliteit en andere domeinen als gevolg van ziekte of aandoening te optimaliseren.

Claudia König (klinisch psycholoog en neuropsycholoog) en Hanna Swaab (hoogleraar Neuropedagogiek en Ontwikkelingsstoornissen) stellen dat neuropsychologische diagnostiek verklarend kan zijn en meer zicht geeft op de aard van een ontwikkelingsstoornis dan een DSM-classificatie. 

"Met neuropsychologisch onderzoek breng je de neurocognitieve vaardigheden van een kind in kaart. Denk aan vaardigheden als geheugen, taal, emotie, sociale cognitie en executieve vaardigheden. Op deze manier krijg je een goed beeld van de goed en zwak ontwikkelde vaardigheden van een kind.” Dit is erg relevant voor het afstemmen van verdere begeleiding en behandeling! 

Link naar het artikel: https://pao.nl/artikelen/neuropsychologische-diagnostiek-doet-meer-recht-aan-een-kind-dan-een-dsm-classificatie/

Het Nederlands Jeugdinstituut voerde een overzichtsstudie uit naar 130 Nederlandse wetenschappelijke studies, peilingen, enquêtes en analyses naar de invloed van corona op kinderen en jongeren. Dit om antwoord te geven op de veelgestelde vraag: hoe gaat het nu met de jeugd? Ondanks negatieve gevolgen op de korte termijn kijkt het merendeel van de jeugd positief naar de toekomst. Kinderen, jongeren en jongvolwassenen beseffen dat het om een tijdelijke situatie gaat, blijkt uit het onderzoek.

Het NJi bevestigt in zijn overzichtsstudie 'Effect van corona op jeugd, gezin en jeugdveld' de negatieve gevolgen van de coronapandemie voor het fysieke en mentale welzijn van de jeugd. Tegelijkertijd is nog onduidelijk wat de consequenties zijn op de langere termijn.

Voor publicatie zie: https://www.nji.nl/nl/Kennis/Publicaties/NJi-Publicaties/Effect-van-corona-op-jeugd,-gezin-en-jeugdveld

Voorgaande studies suggereerden dat leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften (SEN) op reguliere scholen minder interacties zouden hebben en minder populair zouden zijn dan leeftijdsgenoten zonder extra ondersteuningsbehoeften. Echter toont nieuw onderzoek, waarin het perspectief van de leerling centraal staat, aan dat de sociale inclusie als sterker wordt ervaren door SEN-leerlingen op reguliere scholen dan SEN-leerlingen op speciale scholen.

Artikel in Trouw over het boek "Mensen zijn ingewikkeld" van Floortje Scheepers, hoogleraar Innovatie in de GGZ aan UMC Utrecht.

https://www.trouw.nl/wetenschap/mensen-zijn-ingewikkeld-dus-stap-af-van-de-labels-in-de-ggz~b22f963a/

Elk kind is anders. En ook elk kinderbrein is anders. Sommige breinen zijn wat sneller, andere wat langzamer. Sommige kinderen raken snel overprikkeld, anderen hebben juist veel prikkels nodig.

Artikel in de volkskrant over hoe hersenletsel bij kinderen na een val of ongeluk vaak onopgemerkt- en onbehandeld blijft.

https://www.volkskrant.nl/es-bf74ea22

Ook nu, in deze Corona-tijd, houden wij onze kennis op peil met intervisie. Deels live op 1.5 m afstand en deels via Teams.

Onze zorg blijft onverminderd doorgaan!

Er zijn veel ontwikkelingen op het gebied van psychodiagnostiek. Tijdens het online-congres ‘Psychodiagnostiek bij kinderen en jongeren’ wordt er ingegaan op dynamische, adaptieve, dimensionele en integratieve benaderingen waarmee meer recht gedaan kan worden aan het unieke kind met zijn/haar specifieke capaciteiten. Dr. Dorine Slaats-Willemse, directeur behandelzaken Denkkracht, zal hier als dagvoorzitter spreken.

Het COVID-19 virus zelf is mild voor kinderen, maar de strijd ertegen raakt ze hard. Kinder- en jeugdartsen maakte een analyse van onderzoeksresultaten naar de impact van de pandemie voor kinderen. De maatregelen tegen de eerste golf hadden grote gevolgen voor het welzijn en de gezondheid van kinderen, concluderen ze, op fysiek, cognitief, emotioneel en sociaal vlak.

Denkkracht heeft goede ervaringen met de Cogmed Werkgeheugentraining. Dit is een interventie waarbij door middel van training van het werkgeheugen, de aandacht en concentratie kunnen verbeteren en hyperactiviteit en impulsiviteit kunnen verminderen. Dit blijkt ook uit verscheidene onderzoeken naar de effecten van de training, zie link: ttps://www.nji.nl/nl/Databank/Databank-Effectieve-Jeugdinterventies/Erkende-interventies/Cogmed-RM

Het zijn bijzondere tijden in de jeugdzorg en het onderwijs, wat gepaard gaat met veel vragen en onzekerheden. Hoe ga je daar als hulpverlener mee om? Wat zijn tips en handigheidjes om in deze tijd goede zorg te kunnen bieden aan kind en ouders? Hoe zit het met de omzetgarantie in de jeugdzorg na 1 juli? Wat heeft passend onderwijs gebracht voor kinderen met complexe leer- en gedragsproblemen?

De laatste jaren zijn er verschillende en sterke signalen dat het mentaal welbevinden van jongeren onder druk zou staan. Onduidelijk beleef echter hoe groot het probleem is en wat het probleem dan precies is. Het Trimbos Instituut, Stichting Alexander en de Universiteit van Utrecht hebben in samenwerking met UNICEF Nederland onderzoek verricht naar het mentale welzijn van jongeren in Nederland: 'Geluk onder druk?'

Elk kind is anders. En ook elk kinderbrein is anders. Sommige breinen zijn wat sneller, andere wat langzamer. Sommige kinderen raken snel overprikkeld, anderen hebben juist veel prikkels nodig.

Studie naar ADHD gerelateerde cognitieve tekorten bij begaafde kinderen: Deze kinderen hebben dezelfde cognitieve tekorten als kinderen met een gemiddelde intelligentie, maar de tekorten worden vaker over het hoofd gezien.

Link naar artikel: https://jneurodevdisorders.biomedcentral.com/articles/10.1186/s11689-020-9307-8

Met het collegeconcert “Music Meets Art & Science” van het Open Fanfare Orkest onder leiding van Willem van Zee werd de verbinding gelegd tussen muziek, kunst en neuropsychologie. 

Lees hier het volledige artikel

Dinsdag 16 april j.l vond bij Denkkracht een nascholingsmiddag met de intern begeleiders van de St. Josephscholen Nijmegen plaats. Een middag vol uitwisseling van kennis en kunde.

Lees het interview met Dorine Slaats, klinisch neuropsycholoog en directeur behandelzaken van Denkkracht in ‘Brein in de groei: over ontwikkeling van het adolescente brein en gedrag’.